Evi kirletme, kedi sahipleri tarafından bildirilen en yaygın davranış problemidir. Kedinizin bu probleminin çözümü, davranışlarının altında yatan nedenlere bağlıdır.
Neden kediler kumunun dışına tuvalet yaparlar?
Kediler hastalık nedeniyle veya kumunu beğenmeme gibi birçok nedenden dolayı kumunun dışına idrar veya dışkı yapar.
Hastalığa Bağlı Nedenler
Bir kedinin normal idrar yapma veya dışkılama davranışını engelleyen herhangi bir hastalık durumu, bu sorunlara neden olabilir. Örneğin idrar yolunun yangısı idrar yapmayı ağrılı hale getirebilir ve idrara çıkma sıklığını ve aciliyetini artırabilir. Bu deneyimler, kedinin kum kabı dışına idrar yapmasına veya dışkılamasına neden olabilir, özellikle de kum kabını ağrı ile ilişkilendirirse. Böbrek yetmezliği, tiroid hastalıkları ve şeker hastalığı, genellikle kedilerin daha fazla su içmesine ve daha sık idrara çıkmasına neden olduğundan, kum kabının kullanmamanın olası nedenleri olabilir. Benzer şekilde, sindirim sistemi sorunları kedilerin dışkılamasını ağrılı hale getirerek sıklığını veya aciliyetini artırmasını ve kedinin dışkılama kontrolünün azaltmasını sağlar. Son olarak, kedilerin hareket kabiliyetine veya bilişsel işlevlerini engelleyen yaşa bağlı hastalıklar, kedi tuvaletine zamanında ulaşma yeteneğini etkileyebilir.
Kum Kabını Sevmeme
Kum kabını sevmemek de evi kirletmeye neden olan sebeplerden biridir. Bu sevmeme, kum kabını, kumu veya kum kabının konulduğu yeri sevmeme şeklinde olabilir. Her üç durumda da kediler dışarıya tuvalet yaparlar.
Kum kabını sevmeyen bir kedi çeşitli yüzeylere tuvaletini yapar. Halı, yatak veya giysi gibi yumuşak yüzeylerde veya karo zeminler ve küvet gibi sert yüzeylerde idrar veya dışkı bulabilirsiniz.
İdrar Püskürtme
Kediniz yüzü ile bacağınıza sürtündüğünde veya tırmalama direğini kaşıdığında, yanaklarındaki ve pençelerindeki bezlerden kokusunu yaymakta ve işaret bırakmaktadırlar. İdrar püskürtme bu davranışla aynı normallikte işaret bırakma davranışıdır fakat daha nahoş olan bir davranıştır. Kedi, bir bölgenin etrafına küçük miktarlarda idrar bırakarak varlığını duyurur, bölgesel sınırlar belirler veya korur ya da çiftleşmeye hazır olduğunu ilan eder. Kediler genellikle sandalyelerin veya duvarların arkası gibi dikey yüzeylere idrar püskürtürler. Püskürtme yapacak kedi ayağa kalkar, kuyruğunu kaldırır ve titrer, ardından birkaç yere küçük idrar damlaları püskürtür. Kediler, idrar yaparken yaptıkları gibi püskürtmek için çömelmezler. Püskürtme davranışı genellikle kısırlaştırılmamış erkeklerde ve daha nadir olarak kısırlaştırılmamış dişilerde görülse dahi kısırlaştırılmış erkeklerin %10'u, kısırlaştırılmış dişilerin%5'i de püskürtme yapar. Kediler, yeni bir kedi eve girdiğinde veya dışarıdaki kediler yakınlarda olduğunda, bölgelerine yönelik bir tehdit algıladıklarında püskürtebilir. Alternatif olarak, kediler, kısıtlayıcı diyetler veya yetersiz oyun süresi gibi koşullarda (sahiplerin genellikle intikam olarak algıladığı bir tepkidir) veya yeni mobilya ve halı kokusuna yanıt olarak püskürtebilirler.
Kum Kabı Problemlerini Çözmek İçin Ne Yapabilirsiniz?
İlk olarak, birden fazla kediniz varsa sorumluyu belirleyin. Sorumluyu bulmak için onları ayırmanız gerekebilir. Alternatif olarak, veteriner hekiminizden idrarda görünecek, ağızdan verilen, toksik olmayan özel bir mürekkep temin edebilirsiniz. Kumun dışında dışkılama durumunda ise, dışkıda görünecek olan parlak renkli, toksik olmayan bir pastel boyayı küçük parçalar halinde (susam tohumunun yaklaşık iki katı büyüklüğünde) yedirebilirsiniz. Evde idrar birikintileri bulursanız püskürtme ve diğer kum dışına idrar yapma problemlerini ayırmanız gerekmektedir. Kedinize püskürtme belirtileri olup olmadığını izleyin veya siz yokken belirlemek için bir video kamera kurun.
Evi kirleten kediyi belirledikten sonra, onu veterinerinize götürerek, altta yatan sağlık sorunlarını kontrol etmek için kapsamlı bir muayene ve uygun testler yaptırmanız akıllıca olacaktır.
Daha sonra neden ne olursa olsun sorunu hızlıca çözmeyi deneyin. Davranış ne kadar uzun süre devam ederse alışkanlık haline gelme olasılığı o kadar artar.
Sebebi Tanımlamak
Sağlık sorunları ortadan kalktığında, dedektiflik işiniz başlar. İşte bir nedene işaret edebilecek bazı kalıplar:
Kediniz belli bir yüzey türünü tercih ediyor mu?
Eğer öyleyse, kumunuzu ona benzer şekilde değiştirmek mümkün olabilir. Halı gibi yumuşak yüzeyleri seviyorsa, daha yumuşak, daha ince bir kum satın alın ve kum kutusuna bir halı kalıntısı koyun. Kedinizin pürüzsüz, parlak yüzeylere tutkusu varsa, az miktarda kumla kaplı kutusuna fayans koymayı düşünün. Zamanla daha fazla kum eklenebilir.
Kedinizin tercih ettiği belirli bir yer var mı?
Eski alanla ilgili bir şeyler onu rahatsız ettiği için yeni bir alan tercihi geliştirmiş olabilir. Onun "tercih ettiği" konumuna kum kutusu koymayı deneyin. Bu yeni bölge güvenilir bir şekilde kullandıktan sonra, kutuyu kademeli olarak günde birkaç cm geri çekerek istenen konuma taşıyın. Kullanmayı bırakırsa kutuyu hareket ettirmeyi bırakın. Bunun yerine, onu güvenilir bir şekilde en son kullandığı noktaya geri taşıyın, ardından yavaş yavaş yeniden taşımaya başlayın.
Birden fazla evcil hayvanınız varsa, başka bir hayvan kediniz kumdayken veya dışarı çıkarken onu korkutuyor olabilir mi?
Bu, kedinizin kutuyu kullanmaktan korkmasına neden olabilir. Kapalı bir kutu kullanıyorsanız, onu açık ve 360 derece görüş sağlayan bir kutu ile değiştirin. Bu, kutunun içindeyken ona daha fazla güven verecek ve pusuya yatma eğilimini azaltacaktır. Ayrıca, kutuyu birden fazla çıkış yolu olacak şekilde konumlandırın (yani kutunun üç kenarının çevrelenmemesi).
Son olarak, kedinize daha fazla seçenek sunmak için birden çok yere birden çok kutu yerleştirin. Bazı kediler herhangi bir idrar veya dışkı içeren bir kutuyu kullanmayı reddeder.
Özellikle son zamanlarda ve aniden kullandığınız kumun markasını değiştirdiyseniz, kediniz kullandığınız kumdan hoşlanmayabilir. Kumunuzu değiştirmeniz gerekiyorsa bunu yavaş yavaş yapın ve eskisine küçük miktarlarda yeni kumdan ekleyin. Çoğu kedi kokusuz kumları tercih eder.
Problem kutunun kendisinde olabilir. Daha büyük kedilerin daha büyük kutulara ihtiyacı vardır ve yavru kediler ile yaşlı kedilerin kenarları alçak kutulara ihtiyacı vardır. İnsanlar kokuyu azaltmak için kapalı kutuları sevse de kedinizin bakış açısından, kapaklar kokuları içeride tutar. Kedinizin en çok hangi kombinasyonu sevdiğini belirlemek için birkaç tür kutu ve birkaç tür kum satın almanız gerekebilir. Evde bulunan kedi sayısından bir fazla sayıda kum kutusu bulundurun. Bu, rekabeti azaltır ve her kediye kendine ait bir kutu sağlar.
İlaçlar kedimin evi kirletmesini durdurabilir mi?
Anti-anksiyete ilaçlarının, diğer ev kirletme türlerine göre püskürtme davranışını önleme olasılığı daha yüksektir. İlaç kullanmak, çözümün yalnızca bir parçası olabilir ve ilaç çevresel değişikliklerle birlikte kullanılmalıdır. Ayrıca, ilaçların potansiyel olarak zararlı yan etkileri olabilir. Uzun süre ilaç tedavisi gören kediler veteriner hekim tarafından yakından izlenmelidir.
Kedimin kirlettiği halımı, kanepemi ve diğer ev eşyalarımı temizlemek için ne kullanabilirim?
Temizlik idrar yapıldıktan hemen sonra yapılmalıdır. İdrar kokusunu taklit edebileceği ve tahriş edici olabileceği için amonyak veya sirke içeren ürünler ile temizlemekten kaçının.
Kirletmeyi ve püskürtmeyi durdurmak için başka hangi yöntemleri kullanmalıyım?
Kediler ayrı alanlarda yemeyi ve tuvaletini yapmayı tercih ederler, bu nedenle önceden kirlettiği alanlara yiyecekler koymayı deneyin. O alanda kedinizle oynamak ve oyuncakları orada bırakmak da yardımcı olabilir.
Kapıları kapatarak veya alanı mobilyalar ve bitkilerle kaplayarak kedinizin belirli bir alana erişimini engellemeyi deneyin.
Onu eylemdeyken yakalayın. Tasmasındaki zil size onun nerede olduğunu söyler. Onu tuvalet rutininin ilk saniyeleri içinde yakalayabilirseniz, onu bir su tabancasıyla ürkütün veya bir kavanoz bozuk parayı sallayın, böylece ürkme ile bu eylemleri ilişkilendirir.
Bir veteriner davranış uzmanına danışmak, uygun olmayan tuvalet yapmanın nedeni ve bu yaygın sorunu ele almak için potansiyel stratejiler hakkında önemli bilgiler sağlayabilir.
Kedimin püskürtmesini nasıl engelleyebilirim?
Püskürtme diğer ev kirletme türlerinden farklı olduğundan, onu yönetmek için farklı taktikler gereklidir.
Kısırlaştırmayı düşünün. Kediler genellikle hormonlar tarafından püskürtme yapar kısırlaştırma, hormonların bu davranış üzerindeki etkisini azaltacaktır.
Uyarıcıları tanımlayın ve kaldırın. Kedinizin püskürtmesine neden olan uyaranları belirleyin. Dışarıdaki kediler sorumluysa, mülkünüze gelmelerini engelleyebilir, panjurları veya perdeleri kapatarak veya pencere pervazlarına hafif şoklar veren elektronik paspaslar yerleştirerek kedinizin dışarıya bakmasını engelleyebilirsiniz.
Kızdığı şeyleri hafifletin. Örneğin yeni bir diyet uyguluyorsanız, yavaş yavaş uygulayın veya püskürtme kontrol altına alınana kadar devam ettirmeyin. Kedinizin canının sıkılması bir sebepse, kedinizin oyun süresini artırın.
Kavga eden kedileri ayırın. Püskürtme, aynı evdeki kediler arasındaki bölgesel anlaşmazlıklardan kaynaklanabilir. Barışçıl davranışı ödüllendirmek ve teşvik etmek için yiyecek ikramları kullanabilirsiniz.
Püskürtülen alanları temizleyin. Kedinizin püskürttüğü her yere koku nötrleştirici uygulamak, kedinizin oraya tekrar püskürtmesini engelleyebilir. Bir başka yararlı ticari ürün, ev yüzeylerine uygulandığında kedi yanak bezi salgılarının kokusunu taklit eden sentetik bir feromon olan Feliway'dir. Birçok kedi bu kokunun olduğu bölgelere püskürtmeyecektir.
Beni cezalandırmak için mi yapıyor?
Çoğu insan kedilerinin onları cezalandırmak için bu davranışı yaptığını düşünebilir ancak kedilerin muhtemelen bu kısasa kısas hesaplamaları yapacak kadar karmaşık bilişsel yetenekleri yoktur. Dahası, insanlar idrar ve dışkıdan tiksindiği halde, kediler onları rahatsız edici olarak görmez, bu yüzden atık ürünleri insanlara karşı silah olarak kullanma olasılıkları düşüktür. Ev kirliliği sinir bozucu bir sorun olabilir, ancak asla bir kediye vurmamalı, tekmelememeli veya çığlık atmamalısınız. Bu tür cezalar etkisizdir ve sebep oldukları endişe aslında evin kirlenmesi sorununu daha da kötüleştirebilir. Benzer şekilde, bir kedinin yüzünü dışkısına sürmek de etkisizdir, çünkü kediler idrar ve dışkılarından tiksinmezler.
