Genel olarak sağlıklı ve çevik bir kedi birdenbire dört bacağı üzerinde ayağa kalkmakta ve dengesini korumakta güçlük çekiyor gibi görünür. Hayvan sonunda ayakta kalmayı başarır ancak görünüşü şaşırtıcıdır. Görüntüsü iyi olsa bile kafasını bir tarafa doğru yatırmış ve gözleri çılgınca hareket eder. Birkaç adım attıktan sonra aniden yana yatar ve tekrar tekrar devrilir. İşte bu kedi, vestibüler sistemiyle (denge algısını yöneten sinirlerin ve diğer bileşenler ile başının ve gözlerinin hareketini koordine eden kompleks düzen) ilgili geçici bir sorun yaşıyor olabilir. Bu tür bozukluklar sonucu ortaya çıkan endişe verici durumlar tipik olarak geçicidir ve nihayetinde zararsızdır. Bununla birlikte bazı durumlarda vestibüler hastalık olarak bilinen durumun belirtileri daha ciddi bir sorundan kaynaklanıyor olabilir ve bu nedenle acil bir veteriner hekim kontrolü gereklidir.
Vestibüler sistemin temel bileşenleri birbirine bağlı iki bölgede bulunur. Bunlardan biri iç kulağın derinliklerine yerleşmiş kohleaya bitişik vestibüler aparattır, diğeri omuriliğin tepesinde yer alan beynin alt bölgesinde (medulla) merkezlenmiştir. Vestibüler aparat, özel sinir hücreleri ve reseptörleri içeren birkaç sıvı dolu kanaldan oluşur.
Medulaya giden sinirlere bağlı olan bu reseptörler, odacıklarda bulunan sıvının hareketindeki değişikliklere yanıt verir. Hayvanın kafası pozisyon değiştirdikçe sıvı da değişir ve ilgili sinyaller anında beyne gönderilir. Bu sinyaller, kafanın yer çekimine göre konumunu kaydeder. Vestibüler aparat, hayvana kafasının hareketsiz mi yoksa hareketli mi olduğunu ve başın hareket edip etmediğini, hangi yönde hareket ettiğini söyler. Bir kedinin denge hissi normalde korunur çünkü sistem aynı zamanda konumdaki değişiklikleri de telafi eder. Hayvan öyle ya da böyle dönerse, pozisyon değişikliğini ayarlamak için vücudunun bir tarafındaki kaslara otomatik olarak bir sinyal gönderilir ve böylece kedinin devrilmesi engellenir.
Vestibüler hastalığın en yaygın klinik belirtileri arasında daire çizme veya bir tarafa düşme, belirgin bir baş eğimi ve göz bebeklerinin hızlı ve istemsiz salınım hareketi olan nistagmus bulunur. İç kulakta veya orta kulakta bir tümör veya yangısal hastalık varsa yüz sarkması meydana gelebilir çünkü yüz sinirleri iç kulağın yanındaki orta kulakla yakından ilişkilidir.
Vestibüler sistemde disfonksiyona neden olan hastalıkların şiddeti dramatik olarak vestibüler sistem fonksiyonlarını etkiler. Örneğin, bakteriyel enfeksiyonlar, antibiyotikler dahil bazı ilaçlara yan etki, polipler, tümörler, kistler gibi çeşitli genişlemeler. Ancak çoğu durumda vestibüler bozukluğun nedeni bilinmemektedir ve bu nedenle idiyopatik vestibüler sendrom olarak adlandırılabilir.
Bu gizemli sendromun klinik belirtileri, her yaş ve ırk kedide, hem erkek hem de dişi kedilerde görülebilir. Belirtiler tipik olarak diğer periferik vestibüler hastalık tipleriyle ilişkili olanlarla aynı olsa dahi geçicidir, aniden ortaya çıkar ve birkaç gün içinde kademeli olarak düzelir. Kedilerin çoğu iki veya üç hafta içinde tamamen iyileşir. Vestibüler disfonksiyon teşhisi, hastanın ayrıntılı bir anamnezin ve fiziksel muayenesini, nörolojik bir muayene ve enfeksiyon, yangı veya tümör belirtileri açısından muayene gerektirir. Bilgisayarlı tomografi veya MRI kullanılabilir.
Vestibüler hastalığın tedavisi nedene bağlıdır. Durum enfeksiyon, tümör veya zehirlenmeye bağlı sekonder ise primer hastalık tedavi edilmelidir. İdiyopatik vestibüler hastalık durumunda spesifik bir tedavi yoktur. Hastalar kendilerine zarar vermeyecekleri güvenli bir yerde tutulmalıdır. Destekleyici sağaltım, kedi yiyip içemiyorsa besleme ve sıvı uygulamasını içerebilir. Kedinin kusması durumunda kusma önleyici ilaçlar kullanılabilir. Çoğu durumda idiyopatik vestibüler sendrom belirtileri kısa bir süre içinde kaybolur ve tekrar ortaya çıkmaz.
